Ankieta Liberté!
Szanowni Państwo,
o Parlamencie Europejskim wciąż wiemy zbyt mało. Nie znamy jego kompetencji, często nie zdajemy sobie sprawy, jakie frakcje w nim zasiadają. Liberté! postanowiło pomóc odnaleźć w gąszczu list – kandydatów o liberalnych poglądach.
Czasu do wyborów nie pozostało wiele, przez co tym bardziej polecamy lekturę naszej ankiety.
Wojciech Olejniczak, OW 4 (Warszawa), lista 3 (SLD), nr 1.
1. Jakie trzy kwestie będą kluczowe do załatwienia w Parlamencie Europejskim w nadchodzącej kadencji?
Moim zdaniem Parlament Europejski powinien zająć się w większym stopniu problemami zatrudnienia i rozwarstwienia społecznego w Europie. Do priorytetów powinna należeć walka z bezrobociem poprzez zapewnienie właściwego wydawania funduszy unijnych. Rolą Parlamentu powinna być obrona równości obywateli UE i wyrównywanie różnic w poziomie rozwoju pomiędzy regionami, poprzez kształtowanie polityk wspólnotowych oraz zapewnienie równego dostępu obywateli UE do swobód jednolitego rynku. Coraz większym wyzwaniem, wymagającym przyjęcia rozwiązań na poziomie europejskim, staje się także kwestia bezpieczeństwa żywności, w tym znakowania produktów spożywczych, w interesie pełnego informowania konsumentów.
2. Prosimy o wskazanie trzech reform, które byłby najważniejsze dla unijnej administracji?
Po pierwsze, należy konsekwentnie zwiększać uprawnienia Parlamentu Europejskiego jako jedynej instytucji unijnej cieszącej się demokratyczną legitymizacją. Parlament powinien otrzymać prawo inicjatywy ustawodawczej. Po drugie, Parlament Europejski powinien posiadać uprawnienie do odwoływania konkretnego komisarza bez konieczności odwoływania całego składu Komisji Europejskiej. Pozwoliłoby to zwiększyć demokratyczny nadzór nad unijną administracją. Moim zdaniem potrzeba również wprowadzić ogólnoeuropejską listę kandydatów do Parlamentu Europejskiego, funkcjonującą równolegle do list narodowych.
3. Co stoi na przeszkodzie deregulacji przepisów unijnych? Jakie działania w tej sferze powinny być priorytetem?
Wszelkie przepisy unijne z założenia powstają zgodnie z zasadą subsydiarności. Nie przyjmuje się więc ich więcej, niż wskazywałyby na to potrzeby. Jedyną kwestią, którą należy mieć na uwadze zawsze podczas tworzenia unijnego prawa, jest uwzględnienie lokalnych warunków, czyli tym samym ograniczenie rozwiązań typu „one size fits all”.
4. Jak powinny wyglądać unijne regulacje dotyczące rynków finansowych?
Opowiadam się za wprowadzeniem podatku od transakcji finansów (FTT), którego celem jest ograniczenie destrukcyjnej dla gospodarki spekulacji na rynkach finansowych. Podatek taki może przynieść wpływy nawet w wysokości 1 biliona euro rocznie. Na wprowadzenie FTT w ramach tzw. wzmocnionej współpracy zdecydowało się już 11 państw członkowskich Unii Europejskiej: Niemcy, Francja, Belgia, Austria, Słowenia, Portugalia, Grecja, Słowacja, Włochy, Hiszpania i Estonia.
5. Czy jednolity rynek funkcjonuje dobrze, a jeśli nie to, co należy zmienić?
Jednolity rynek należy konsekwentnie rozszerzać na kolejne sektory, dotychczas nieobjęte wspólnotowymi regułami. Krokiem w dobrą stronę było przyjęcie przez Parlament Europejski w kwietniu 2014 r. regulacji ustanawiającej wspólny rynek usług telekomunikacyjnych, dzięki czemu znikną opłaty za roaming. Wyzwaniem pozostaje natomiast kwestia równości przestrzegania swobód jednolitego rynku, o czym przekonaliśmy się za sprawą polityki brytyjskiego rządu Camerona przeciwnej wewnątrzunijnym migracjom. Aby jednolity rynek funkcjonował dobrze, musi pozostać rynkiem inkluzywnym, zapewniającym każdemu równe szanse.
6. Czy należy tworzyć wspólną politykę energetyczną, a jeśli tak, to od czego należy zacząć jej budowę?
Cała Unia Europejska powinna funkcjonować jako jednolity i zharmonizowany rynek energetyczny. To oznacza, że politykę energetyczną trzeba wprowadzić do Traktatu o UE, jako politykę wspólnotową na wzór wspólnej polityki rolnej. Pozwoliłoby to prowadzić jedną politykę wobec dostawców spoza UE. Wspólna polityka wobec dostawców surowców energetycznych, w tym bezwzględny zakaz dyskryminacji geograficznej, wspólne i jednolite traktowanie inwestorów spoza UE na terytorium Unii, muszą stanowić filary całej polityki energetycznej. Interkonektory łączące sieci gazowe, naftowe i elektryczne powinny z kolei dołączyć do priorytetów polityki spójności. W kwestii surowców zaś, podstawą energetyki powinny być źródła dostępne na terytorium Unii Europejskiej: odnawialne źródła energii, gaz łupkowy, gaz szelfowy, węgiel kamienny i węgiel brunatny. Ograniczeniu emisji przysłużyłoby się z kolei uznanie za priorytet naukowych programów badawczych UE.
7. Czy UE powinna jednostronnie ograniczać emisję CO2 oraz realizować politykę wspierania zielonych technologii kosztem tradycyjnej energii?
Polska powinna dążyć do budowy rozsądnego kompromisu pomiędzy osiąganiem celów klimatycznych i dbałością o konkurencyjność gospodarki. Polska energetyka opiera się na węglu. Musimy dążyć do wprowadzania rozwiązań w skali europejskiej, które uwzględniają naszą specyfikę. Polska nigdy nie będzie w awangardzie polityki klimatycznej. Z drugiej strony, najnowszy raport ONZ o zmianach klimatu dostarcza alarmujących informacji nt. nieodwracalnych procesów, które dotkną szczególnie najbiedniejsze społeczności na świecie. W tej sytuacji od krajów bogatszych świat nieuchronnie będzie oczekiwał solidarności. Polska i cała Unia powinny podążać drogą wspierania odnawialnych źródeł energii. OZE są szansą na zwiększenie niezależności energetycznej Polski i całej UE. Polska powinna ostatecznie przesądzić, że przyszłością polskiej energetyki jest energy mix z systematycznie rosnącym udziałem energetyki rozproszonej, obejmującej odnawialne źródła energii wszystkich typów oraz małe i średnie bloki energetyki gazowej i biomasowej pracujące w kogeneracji. Energetyka węglowa powinna służyć osiągnięciu wyznaczonego energy mix jako technologia „pomostowa”, aż do jej stopniowego, ale radykalnego ograniczenia ok. 2050 roku. Koniecznością jest utworzenie warunków prawnych i ekonomicznych dla rozwoju mikroenergetyki prosumenckiej, tak aby w jej budowaniu mogły uczestniczyć, przy wsparciu państwa, miliony obywateli naszego kraju na miarę swoich możliwości i potrzeb.
8. Jakie są polityczne interesy Unii Europejskiej w polityce międzynarodowej?
Unia Europejska pozostaje liczącym się graczem międzynarodowym przede wszystkim dzięki temu, że służy jako punkt odniesienia, model rozwojowy oparty na demokracji, swobodach jednolitego rynku i przywilejach socjalnych. W interesie UE pozostaje promowanie tych wartości jako swojej „miękkiej siły”. Nie należy jednak zapominać o tym, co uświadomiły nam kryzysy: libijski, syryjski czy ukraiński – tj. o tym, że konwencjonalne zagrożenia bezpieczeństwa wcale nie przeszły do historii. UE powinna aktywnie angażować się w kształtowanie swojego międzynarodowego otoczenia, konsekwentnie wspierać procesy demokratyzacji na całym świecie oraz bronić swobody i bezpieczeństwa żeglugi i handlu.
9. Czy Unia Europejska powinna przekształcać się w sojusz obronny i wziąć większą odpowiedzialność za bezpieczeństwo europejskie?
Wobec stopniowego wycofywania się sił amerykańskich z Europy oraz przenoszenia się uwagi Ameryki na region Azji i Pacyfiku, UE musi przejąć odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo. Państwa UE powinny wprowadzić minimalny poziom wydatków na obronność oraz utworzyć wspólną europejską armię, z jednolitym dowództwem sił europejskich.
10. Jaką politykę wobec Ukrainy powinna prowadzić Unia i jak układać relacje z Rosją?
Drzwi do Unii Europejskiej dla Ukrainy powinny zaś pozostawać otwarte. Jeśli spojrzymy, jak długo trwało dostosowanie polskiego systemu prawnego oraz polskiej gospodarki do członkostwa w UE, to musimy zdać sobie sprawę, że pełne członkostwo Ukrainy w UE to kwestia mniej więcej dwóch dekad. Niewiele krótsza droga czeka również Mołdowę i Gruzję. Jednocześnie swoje relacje z Rosją UE powinna opierać na realnych założeniach. Rosja pozostaje energetycznym zapleczem Europy i jednym z naszych kluczowych rynków zbytu. W interesie Europy leży, by rozwijać wymianę handlową i relacje inwestycyjne z całym obszarem poradzieckim, do czego kluczem są poprawne relacje z Moskwą.
11. Jakie rozwiązania należy przyjąć w UE, żeby skutecznie ograniczyć inwigilację przez USA, Wielką Brytanię i inne państwa oraz chronić prywatność?
UE powinna wprowadzić szerokie gwarancje ochrony obywateli w zakresie masowego zbierania i retencji ich danych telekomunikacyjnych. Szczególnym przedmiotem uwagi powinny być firmy działające w internecie. Wszelkie zarzuty dotyczące funkcjonowania rządowych programów masowej inwigilacji muszą być bezwzględnie wyjaśniane, a działalność agencji wywiadowczych powinna pozostać zgodna z normami Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stosowanymi przepisami UE.
12. Czy popiera Pan/Pani antydyskryminacyjną propozycję Guy Verhofstadta? „EU Roadmap against homophobia and discrimination on grounds of sexual orientation and gender identity, and an extended EU legislation against hate crime.” Jeśli tak, jaki praktycznie mogłaby ona przyjąć kształt?
W Parlamencie Europejskim poparłem w głosowaniu unijny plan przeciwdziałania homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową. Należy bezwzględnie zwalczać wszelkie przejawy dyskryminacji, również wobec osób homoseksualnych. Związki partnerskie powinny być decyzją polskiego Sejmu. Jestem przekonany, że po następnych wyborach w Sejmie powstanie większość na rzecz związków partnerskich. Nikomu nie można odbierać prawa do szczęścia. Polacy osiedlają się na Zachodzie i widzą, że związki partnerskie są instytucją, która nikomu nie zagraża. Niebawem będą standardem również w Polsce.
13. Federalizacja Europy – czy państwo europejskie jest możliwe? Jakie elementy federacji należy, a jakich nie należy wprowadzać w UE? Które kompetencje państw i które polityki należy przenieść na szczebel unijny?
Unia Europejska powinna podążać w kierunku federalizacji. Jedną z bolączek dzisiejszej Unii Europejskiej jest deficyt demokratycznej legitymizacji. Efektem ubocznym tego zjawiska są rosnące w siłę ruchy populistycznej prawicy. Lekarstwem powinno być przekazywanie większych kompetencji Parlamentowi Europejskiemu – jedynemu organowi Unii Europejskiej posiadającemu bezpośredni mandat płynący z woli wyborców. Parlament powinien zyskiwać nowe kompetencje kosztem Rady. Komisja Europejska z kolei powinna stać się emanacją politycznej większości w Parlamencie Europejskim. Oczywiście przewodniczący Komisji Europejskiej powinien pochodzić z grupy parlamentarnej, która wygrała wybory w skali całej UE. Kandydaci powinni być znani Europejczykom przed wyborami. Tak dzieje się w obecnej kampanii, w której np. Partia Europejskich Socjalistów dała oficjalną rekomendację do ubiegania się o funkcję szefa Komisji Europejskiej Martinowi Schulzowi. Najbliższy wybór Przewodniczącego Komisji Europejskiej będzie precedensowy. Jest bardzo ważne z punktu widzenia przeciwdziałania deficytowi demokratycznej legitymizacji UE, aby wybór Europejczyków został uszanowany. Byłoby fatalnie, gdyby po 25 maja rozpoczęły się zakulisowe targi, w wyniku których szefem Komisji Europejskiej zostałaby osoba nieuczestnicząca w kampanii do Europarlamentu, nieznana europejskim wyborcom. Federalizacja UE oznacza również tworzenie wspólnych standardów co do usług publicznych takich jak edukacja i ochrona zdrowia. Nie stworzymy jednego europejskiego systemu edukacji i ochrony zdrowia. Możemy jednak dbać, aby obywatele UE otrzymywali usługi publiczne o zbliżonym standardzie. Obywatelstwo UE powinno być nie tylko obywatelstwem politycznym, ale również obywatelstwem socjalnym.