Na prośbę p. Jerzego Reszke, wiceprzewodniczącego Stowarzyszenia Samorządne Strzemieszyce, publikujemy apel do środowisk samorządowych o opinie na temat funkcjonowania demokracji samorządowej w obecnym układzie. Poniższy list nie odzwierciedla poglądów Forum Od-nowa; przekazujemy go wyłącznie w celu umożliwienia Państwu udzielenia odpowiedzi na postawione pytania. Nasze zdanie zamieścimy za tydzień.
„Strzemieszyce przez ponad 20 lat były samodzielnym miastem w powiecie będzińskim. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 1975 roku zostały włączone do miasta Dąbrowa Górnicza. Ostatnie 20 lat przyniosły likwidację większości instytucji związanych z rozwojem cywilizacyjnym oraz nasilenie inwestycji uciążliwych dla środowiska i dla mieszkańców. Stowarzyszenie Samorządne Strzemieszyce powstało jako szukanie drogi do zapewnienia godnych warunków do życia poprzez przywrócenie samodzielności samorządowej miejscowej społeczności, która w ten sposób chciałaby odzyskać wpływ na kształtowanie swojego otoczenia i przyszłości. Szukając własnej drogi patrzymy na przykłady, w jaki sposób zrobili już to inni.
Uważamy, że jednym z błędów, które spowodowały obecną sytuację, było stworzenie miast na prawach powiatu, które nie doprowadziły do konsolidacji różnych miejscowości i gmin, które zostały zlikwidowane i nie dały lokalnym wspólnotom pełni praw demokratycznych. Może lepszym rozwiązaniem byłoby stworzenie w ich miejsce powiatów ziemskich, w którym każda wspólnota miałaby swoją tożsamość. Jednak reforma administracyjna z 1999 roku pominęła ten problem, który przez lata niesie niekorzystne konsekwencje dla rozwoju lokalnego, czego najlepszym dowodem są Strzemieszyce. Zmianami politycznymi, społecznymi i gospodarczymi nie można wszystkiego tłumaczyć, bo ważny był również brak wyobraźni przy podejmowaniu tak kluczowych decyzji. W związku z tym szukając odpowiedzi na własne problemy i wskazując na ich uwarunkowania prawne i ustawowe zwracamy się z prośbą do środowisk samorządowych, stowarzyszeń i mieszkańców zainteresowanych tymi problemami o przekazanie swoich opinii i doświadczeń, które pozwolą lepiej zrozumieć przedstawione zjawiska. Dotyczy to następujących zagadnień:
1. Funkcjonowanie samorządu jako rzeczywistego reprezentanta wspólnoty obywateli i pogodzenie interesów różnych wspólnot w ramach jednej jednostki samorządowej. Jakie skutki może przynieść dla małych jednostek samorządowych ustawa metropolitalna?
2. Możliwość wpływu na władze samorządowe i podejmowanie decyzji w rozbudowanych jednostkach samorządowych skupiających różne społeczności.
3. Realizacja konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju z uwzględnieniem rozwoju przemysłu, infrastruktury drogowej i ochrony środowiska.
4. Jak wygląda funkcjonowanie i utrzymywanie instytucji kultury, oświaty i ogólnie zapewniających poziom cywilizacyjny wspólnoty?”
Autor dołączył jeszcze tekst zapytania poselskiego Ewy Malik w tej sprawie, zawierający zarzuty wobec rozporządzenia Rady Ministrów z 1975 roku: