Herta Műller: „Huśtawka oddechu” – recenzja Błażeja Lenkowskiego.
„Huśtawka oddechu” opowiada historię siedemnastoletniego chłopaka, przedstawiciela mniejszości niemieckiej w Rumunii, który po zajęciu Bukaresztu przez Armię Czerwoną, razem z tysiącami swoich rodaków zostaje wywieziony do obozu pracy przymusowej na ukraińskim stepie. Műller nie przypadkowo podjęła ten właśnie temat. Przez piekło radzieckich obozów pracy przeszła jej matka. Niezwykły styl opisów tamtych wydarzeń zawdzięczamy współpracy autorki z pisarzem i poetą Oskarem Pastiorem, człowiekiem który również przeżył gehennę obozów. Do jego śmierci, wspólnie pisali tę książkę, oddając nieludzkie warunki i mękę współwięźniów, surrealistycznymi, niesamowitymi opisami.
„Huśtawka oddechu” to ważna książka. O stalinowskich obozach pracy nie można zapomnieć. To wiedza i pamięć, którą powinny kultywować pokolenia. To co jednak wybija tę pozycję, ponad inne lektury podejmujące tę traumatyczną tematyką, to wybitny język i opisy autorki. „Huśtawka oddechu” to przede wszystkim arcydzieło językowe. Książka jest hipnotyczną opowieścią o cierpieniu i ludzkim nieszczęściu, o detalach, które nadają sens życiu i pozwalają przetrwać. To książka o głodzie i upodleniu człowieka. To doskonałe antidotum na wszelkiej maści wielkie ideologie, które obiecują raj na ziemi, a realizują życie którego doświadczył bohater książki Leopold Auberg.
Herta Műller: „Huśtawka oddechu”; Wydawnictwo Czarne 2010 (http://www.czarne.com.pl/?a=1483).
O autorze: Herta Műller – jedna z najwybitniejszych postaci współczesnej literatury niemieckiej – urodziła się w rumuńskim Banacie. Dzieciństwo i młodość spędziła w kraju komunistycznej dyktatury. Tam rozpoczęła się jej kariera literacka, szybko przerwana zakazem publikacji. Prześladowana przez władze, wyemigrowała do Niemiec. Zdobyła uznanie na arenie międzynarodowej, o czym świadczą liczne przekłady oraz nagrody, w tym Nagroda im. Kleista (1994), Europejska Nagroda Literacka Aristeion (1995) oraz Nagroda Fundacji im. Konrada Adenauera w dziedzinie literatury (2004). W 2005 roku Herta Müller dostała Berliner Literaturpreis-Heiner-Müller-Gastprofessur. W 2009 r. otrzymała Literacką Nagrodę Nobla.