Na otwarcie Igrzysk Wolności wykład pt.: „Wolność słowa: historia i przyszłość” wygłosi Michael J. Abramowitz, prezes Freedom House – organizacji, która dokumentuje przypadki łamania praw człowieka i demokracji na całym świecie. W tym w Polsce.
Freedom House to założona w 1941 przez Wendella Wilkiego i Eleanorę Roosevelt, jedna z największych na świecie organizacji pozarządowych zajmujących się przejawami łamania demokracji na świecie. Swoją główną siedzibę ma w Nowym Jorku. Freedom House przygotowuje coroczny raport „Freedom in the World” o stanie demokracji i wolności we wszystkich państwach świata. Raport jest efektem monitorowania zmian w zakresie respektowania i ochrony przez władze państwowe praw politycznych (swoboda działalności konkurencyjnych partii politycznych wolne wybory) i wolności obywatelskich (religijnych, etnicznych, ekonomicznych, językowych, praw kobiet i rodziny, wolności osobistych, wolności prasy, przekonań i stowarzyszeń). Badane prawa i swobody są w dużej mierze zaczerpnięte z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ. Najnowszy raport jest dostępny tutaj. Jak wypada w nim Polska?
W najnowszym raporcie „Freedom in the World” z 2017 roku o serii antydemokratycznych ruchów nowego rządu w Polsce można przeczytać już na pierwszej stronie. Autorzy zwracają uwagę na poważne uderzenia w instytucje demokratyczne, wspominając między innymi przegłosowanie ustawy medialnej, która upolityczniła media publiczne czy kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego. Akcje podejmowane przez PiS obserwatorzy porównują do poczynań Węgierskiej Partii Obywatelskiej (Fidesz) od 2010 roku. Oba rządy odrzuciły pewne wartości liberalne, zaatakowały instytucje odpowiedzialne za pluralizm w kraju i usiłowały wykorzystać ekonomiczną władzę państwa do politycznych celów.
Szczegółowy raport dotyczący Polski uwidacznia kilka znaczących zmian. W kwestii politycznych praw wprawdzie zachowujemy jeden punkt [wg. punktacja raportu „Freedom in the World” od 1 do 7, gdzie jeden punkt odpowiada państwom zupełnie wolnym („FREE”), a siedem najbardziej zależnym („NOT FREE”)], jednak w kontekście praw obywatelskich spadliśmy z jednego na dwa punkty. Jest to pierwsza taka sytuacja w historii ostatnich dziesięciu raportów „Freedom in the World” poświęconych Polsce. Znamienną różnicę w zakresie praw obywatelskich obserwatorzy odnotowują w aspekcie wolności słowa i poglądów.
Powyższe czynniki sprawiają, że Polska spada w ogólnoświatowym rankingu państw niepodległych i figuruje zarówno na liście tych, które otrzymały jeden punkt w skali niezależności, jak i półtora. Przyczynę owego spadku stanowią także próby zwiększenia wpływu rządu na publiczne media, sądownictwo, sferę cywilną i system edukacji przez rządzącą partię PiS.
Autorzy podkreślają, że przykład polski jest jednym z najbardziej znaczących i niepokojących dla zmian w Europie Centralnej.
Przygotowała: Patrycja Chuszcz
„Wolność słowa: historia i przyszłość” – wykład Michaela J. Abramowitza
Piątek, 9 listopada, godz. 17:40, Łódź, EC1 // Hala Maszyn (tłumaczenie symultaniczne)