W najbliższy weekend, 13-15 listopada, odbędą się Igrzyska Wolności 2020. W całości online i w całości objęte wolnym, bezpłatnym dostępem dla wszystkich zainteresowanych.
Czasy pandemii i jesiennego szczytu zachorowań zmusiły nas do poważnych zmian w formule, ale wiele rzeczy będzie po staremu. Jedną z nich jest poświęcenie części programu Igrzysk na dyskusję o trudnościach z utrzymaniem przy życiu systemu demokracji liberalnej w Polsce i w wielu krajach Zachodu.
Kryzys liberalnej demokracji jest faktem i od wielu lat różne jego aspekty są tematem kolejnych, głośnych książek publicystycznych i naukowych. Pisali o tym Steven Levitsky i Daniel Ziblatt w „Tak umierają demokracje”, pisał Yascha Mounk w „Lud kontra demokracja”, Fareed Zakaria w „Przyszłość wolności. Nieliberalna demokracja” i Timothy Snyder w „Droga do niewolności”. Nieadekwatność demokracji do podtrzymania ustroju wolności liberalnej punktował Jason Brennan w „Against Democracy”, zaś potrzebę przewartościowania liberalizmu w związku z ewolucją demokracji wskazywał Adam Gopnik.
Zresztą Adam Gopnik, który wydał ostatnio „Tysiąc małych poczytalności: Moralna przygoda liberalizmu”, będzie gościem Igrzysk i poruszy bezpośrednio ten nabrzmiewający problem styku demokracji i liberalizmu w rozmowie z Tomaszem Kamińskim. (Adam Gopnik: „Tysiąc małych poczytalności: Moralna przygoda liberalizmu” – sobota, Arena 3, start godzina 18:15)
Jednak zaduma nad przyszłością naszej wolności indywidualnej z jednej, a naszym prawem do wyboru władz z drugiej strony, będzie zajmować nas kilkukrotnie. Timothy Garton Ash zaproponuje perspektywę brytyjskiego badacza w dyskusji o szansach na przetrwanie liberalnej demokracji w naszym regionie podczas wykładu „Perspektywy wolności w Europie środkowej”. (Timothy Garton Ash: „Perspektywy wolności w Europie Środkowej” – piątek, Arena 1, start godzina 19:00)
Polska i niektóre państwa naszej części świata najciężej zachorowały na przypadłość schyłku demokracji liberalnej i gdy inne demokracje stopniowo wydają się przezwyciężać kryzysy ustrojowe i wychodzić z dołka (wybór Joe Bidena na prezydenta USA, usunięcie Ligi z rządu Włoch i wejście na jej miejsce Partii Demokratycznej), nasz region zaczyna jawić się jako zagłębie antywolnościowej „epidemii”. Temat zostanie podjęty w panelu prowadzonym przez Magdaleną M. Baran. (Wspólnota podzielona – sobota, Arena 1, start godzina 18:45)
Dotąd zwolennicy „nieliberalnej demokracji” liczyli na patronat i parasol globalnego populisty
numer 1, prezydenta USA Donalda Trumpa. Ten jednak przegrał wybory i 20 stycznia 2021 wyprowadzi się z Białego Domu. Co to oznacza dla polskich populistów, którzy weszli na wojenną ścieżkę z krajami Unii Europejskiej, a teraz mają perspektywę 4 lat prezydentury w USA polityka, który z unijną oceną polskich ekscesów będzie się w pełni zgadzać? O tym opowie Anne Applebaum w wystąpieniu „Relacje transatlantyckie po wyborach w USA”. (piątek, Arena 1, start godzina 20:00) Temat pogłębi dodatkowo panel z udziałem Danuty Huebner, Tomasza Lisa oraz Pawła Kowala. (sobota, Arena 4, start godzina 18:00)
Ale czy człowiek w ogóle nadaje się do liberalnej demokracji? Marek Migalski jest zdania, że jesteśmy raczej stworzeni do tego, aby być egoistami, nienawidzić ludzi spoza naszej grupy i podporządkowywać się totalnej władzy. O swojej najnowszej książce „Nieludzki ustrój – jak nauki biologiczne wyjaśniają kryzys demokracji liberalnej”opowie na Igrzyskach w rozmowie z Magdą Melnyk. (Marek Migalski: Nieludzki ustrój – jak nauki biologiczne wyjaśniają kryzys demokracji liberalnej – sobota, Arena 5, start godzina 17:00)
Kryzys naszego wymarzonego ustroju ma jednak nie tylko wymiar polityczny i – jak się okazuje – biologiczny, ale oczywiście i ekonomiczny. Recesje zawsze trzęsą w posadach liberalną demokracją, a pandemia koronawirusa nam recesję gwarantuje. Zatem o przyszłości filaru liberalizmu, jakim jest globalizacja, po przejściu pandemii dyskutować będą Henryka Bochniarz, Jan Krzysztof Bielecki oraz Bogusław Chrabota, panel poprowadzi Hanna Cichy. (Koniec globalizacji jaką znamy? – sobota, Arena 3, start godzina 13:00)
Naturalnie będziemy nadal pochylać się nad tematem-rzeką ostatnich 5 lat w Polsce – demontażem państwa prawa przez PiS. Autor nowej książki na ten temat („Polski kryzys konstytucyjny”) Wojciech Sadurski będzie uczestniczył w panelu wraz z Kamilą Gasiuk-Pihowicz, Adamem Bodnarem oraz Anną Rakowską-Trelą. (Perspektywy praworządności i kryzys konstytucyjny w Polsce – niedziela, Arena 1 , start godzina 11:00)
Serdecznie zapraszamy do udziału! Jak długo liberalni demokraci biorą pod lupę bieżącą sytuację i kierunki rozwoju tego kryzysu, tak długo żyje nadzieja, że i w Polsce uda się odbudować w pełni wolny ustrój. Niechaj paneliści Igrzysk Wolności dadzą Państwu nowy impuls do dalszego zaangażowania!
