Zapraszamy na spotkanie w ramach cyklu „Plus czy minus – konfrontacje historyczne w Muzeum Tradycji Niepodległościowych” – zatytułowane „Polacy, Żydzi i Marek Edelman – próba bilansu”. Pokaz i dyskusja wokół filmu „Kronika powstania w getcie warszawskim według Marka Edelmana”. Liberte! jest patronem medialnym wydarzenia.
Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi chciałoby zaprosić na specjalny pokaz filmu dokumentalnego Jolanty Dylewskiej „Kronika powstania w getcie warszawskim według Marka Edelmana” a następnie na dyskusję zatytułowaną: „Polacy, Żydzi i Marek Edelman – próba bilansu”
Niemieckie władze okupowanej Warszawy już 28 października 1939 roku zarządziły spis mieszkających w niej Żydów, blokadę ich kont bankowych i zamknięcie bożnic. W następnych tygodniach przejęto należące do Żydów przedsiębiorstwa, nakazano oznakować sklepy, nosić na rękawie opaskę z gwiazdą Syjonu. Zamknięto żydowskie szkoły podstawowe. W następnych miesiącach zakazano jazdy koleją, wstępu do restauracji i parków, siadania na ławkach, chodzenia po niektórych ulicach… Potem na niewielkim obszarze stłoczono 700 tys. ludzi, izolując ich od reszty mieszkańców Warszawy wysokim murem. Autorka we wstępie dokumentu podaje wykaz restrykcji, którymi objęci zostali Żydzi. Potem w długich, niemych, pozbawionych komentarza sekwencjach, w których wykorzystała materiały filmowe z archiwum warszawskiej WFDiF oraz kroniki Juliana Bryana, przypomina kolejne koszmarne lata mieszkańców getta aż do roku 1943, kiedy zaczęto masowo wywozić Żydów w nieznanym kierunku; niektórzy tylko wiedzieli, że do komór gazowych Treblinki i innych obozów zagłady. W kwietniu zostało już tylko 60 tys. ludzi. Ostatni akt likwidacji getta miał się rozpocząć 19 kwietnia 1943 roku. Dzień wcześniej Żydowska Organizacja Bojowa zdecydowała się stawić czynny opór Niemcom. Po takim wstępie zaczyna się opowieść Marka Edelmana, jednego z przywódców powstania w getcie. Doktor Edelman opowiada o kolejnych dniach powstania, o tym co sam przeżył, co widział, o czym słyszał… O osamotnieniu, o rozpaczliwych próbach nawiązania kontaktu z „aryjską stroną”, o śmierci i bohaterstwie, a także o miłości… Jego opowieść kończą przechowywane w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie zdjęcia młodych ludzi: Mordechaja Anielewicza (dowódcy ŻOB, który zginął śmiercią samobójczą wraz z innymi bojownikami w otoczonym przez Niemców bunkrze), Miry Richrer, Arne Wilnera, Zygmunta Frydrycha, Eliezera Cellera, Lutka Rotblata i wielu innych.
Początek spotkania:
– 11 kwietnia 2013 r. (czwartek), godz. 17:00, Muzeum Tradycji Niepodległościowych, ul. Gdańska 13
Program:
– godz. 17:00:
Pokaz filmu „Kronika powstania w getcie warszawskim według Marka Edelmana” w reżyserii Jolanty Dylewskiej. Czas trwania: 74 min.
– godz. 18:30:
Dyskusja na temat: „Polacy, Żydzi i Marek Edelman – próba bilansu”. Zaproszeni goście: Jerzy Diatłowicki (dokumentalista, dziennikarz „Focus. Historia”), dr Kazimierz Wóycicki (historyk UW, publicysta) – prowadzenie: dr Mikołaj Mirowski