Debata publiczna w Polsce toczy się ścieżką narzuconą kilka lat temu przez Prawo i Sprawiedliwość. Jarosław Kaczyński wmówił bowiem opinii publicznej wbrew faktom, że prowadzi skuteczną politykę społeczną i przywraca państwu sprawczość. Tymczasem fakty są takie, że państwo PiS zawodzi na wszystkich kluczowych obszarach polityki społecznej i usług świadczonych przez państwo, ratując się niesprawiedliwym rozdawnictwem.
Niezwykle ucieszył mnie niedawny artykuł Leszka Kostrzewskiego dla Gazety Wyborczej w którym to opisuje kolejne wymierzone w matki działania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych[1]. Nareszcie ktoś głośno pisze o patologiach w działań ZUS wobec kobiet, które powinny w oczywisty sposób otrzymać świadczenia macierzyńskie. Trzeba jednak pamiętać, że patologiczne działanie ZUS jest jedynie wynikiem trudnej do zrozumienia filozofii działania naszego państwa w prowadzeniu polityki społecznej.
Wspólnota czyli państwo powinno być przede wszystkim od tego, aby opiekować się osobami, które z różnych powodów nie są w stanie same zadbać o siebie i pracować. Na to powinny być przeznaczone nasze podatki. Na oczywiste i automatyczne świadczenie macierzyńskie dla każdej kobiety, która urodziła dziecko i przez pierwsze miesiące życia dziecka nie może pracować. Na żłobki i przedszkola. Na opiekę geriatryczną dla najstarszych seniorów, którzy nie są już w stanie sami zadbać o siebie. Na opiekę nad osobami niepełnosprawnymi. Tymczasem wszystkie te obszary działają kiepsko, źle lub bardzo źle.
Tropienie kobiety, która właśnie urodziła, sprawdzanie czy jej zatrudnienie nie było zbyt krótkie, czy zasługuje na ubezpieczenie, ponieważ pracowała tylko trzy miesiąc w małej firmie, jest po prostu niegodne, niemoralne a często ma znamiona nieuzasadnionego nękania w niezwykłym momencie życia kobiety i rodziny. Zamiast domniemania niewinności mamy tu zasadę faktycznego domniemania winy. Jeśli chcemy mieć państwo sprawiedliwe kobieta po prostu powinna otrzymywać zasiłek macierzyński z automatu bez względu na historię swojego zatrudnienia.
W tym samym czasie nasze państwo skupia swoje siły i ogłasza propagandowe sukcesy na realizacji transferów finansowych do osób, które mogę pracować i mają szanse same o siebie zadbać. Świadczenie 500+ i inne podobne zapomogi wędrują również do osób o bardzo dobrym statusie majątkowym, które równolegle wykonuję intratne zawody. To jest cały system oparty na zupełnie błędnym osądzie moralnym i błędnej alokacji ograniczonych zasobów. To również deprymuje i obniża motywacje do płacenia podatków, które co do zasady powinny iść na wspólne usługi publiczne oraz pomoc potrzebującym, a nie dodatek dla pensji dla zamożnych opłacany przez biedniejszych. Potrzebujemy państwa skutecznego, sprawiedliwego, pomagającym tym, którzy są najbardziej potrzebujący, a nie koncertującego swoje siły i zasoby na zadaniach pobocznych lub też budowaniu kompletnie nieracjonalnych systemów kontrolnych. Kiedy uświadamiamy sobie czym naprawdę masowo zajmuje się armia zatrudnionych w ZUS oraz ich prawników i prawniczek, jakie środki są inwestowane w te „śledztwa” nad kobietami, które właśnie dokonały cudu narodzin, widzimy szczególnie ostro w jak niesprawiedliwym państwie żyjemy. ZUS po prostu powinien wypłacać zasiłek kobietom które opiekują się noworodkami.
Tymczasem opozycja daje się szantażować argumentami PiS o „budowaniu sprawiedliwego państwa” czy prowadzeniu przez nich „po raz pierwszy skutecznej polityki społecznej”. To jest jedna wielka manipulacja. Przekonał się o tym każdy, który miał w rodzinie seniora potrzebującego stałej opieki. Państwo w zasadzie nie istnieje w tym zakresie. Abdykuje. Ludzie wciąż zdolni do pracy muszą z niej rezygnować aby opiekować się swoim rodzicem, ceny prywatnych ośrodków opieki są wciąż po prostu kosmiczne, a lukę w systemie ratują zwykle działające na granicy szarej strefy dzielne migrantki z Ukrainy. Ratuje nas w jakimś zakresie migracja, a nie sprawiedliwe i sprawne państwo. Mamy fatalnie alokowaną politykę społeczną państwa i o tym powinniśmy dziś wszędzie rozmawiać.
Liberałowie w XXI wieku w oczywisty sposób nie negują konieczności redystrybucji, która jest nieodłączną częścią demokratycznych systemów europejskich. Liberałowie i wszystkie osoby racjonalnie oceniające działania państwa powinny jednak bardzo radykalnie kwestionować sposób redystrybucji. Proste, coraz bardziej popularne, rozdawnictwo pieniędzy jest niesprawiedliwe, nieskuteczne i niszczy budujące gospodarkę zasady w których wynagrodzenie powinno być efektem pracy i wysiłku, a działania państwa powinny być ukierunkowane na pomoc naprawdę potrzebującym i tym którzy pracować nie mogą. Liberałowie nie powinni też bać się mówienia o tym, że aby dobrze zapewnić kluczowe usługi publiczne z niektórych działań państwo powinno zrezygnować, aby dbać również o skalę zadłużenia. Zbyt wielki dług jest niczym innym niż wyrokiem i skazaniem na wyrzeczenia młodych przez aktualnie rządzące elity. Jest zaprzeczeniem zasady solidarności międzypokoleniowej.
Państwo powinno być skuteczne i ograniczone do ważnych zadań, a za takie w oczywisty sposób należy również uznawać takie usługi publiczne jak służba zdrowia czy edukacja. Pandemia w niezwykle bolesny sposób uzmysłowiła nam wszystkim w jaki złym stanie jest polska służba zdrowia, jak ogromne mamy braki kadrowe i jak nic w tym zakresie nie poprawiło się przez sześć lat rządów Prawa i Sprawiedliwości.
Czas na prawdziwą politykę społeczną, PiS nie pomaga naprawdę potrzebującym. PiS nie zmienił oblicza naszego państwa i nie poprawił działania usług publicznych. Jednocześnie nieudolnie odpowiadając na pandemię zadłuża kraj w sposób nieodpowiedzialny, wbrew zasadom solidarności międzypokoleniowej. Trzeba otwierać ludziom i liderom opinii oczy na rzeczywistość.
Photo by Mon Petit Chou Photography on Unsplash
_________________________________________________________________
Fundacja Liberté! zaprasza na Igrzyska Wolności w Łodzi w dniach 10 – 12.09.2021.
Dowiedz się więcej na stronie: https://igrzyskawolnosci.pl/
Partnerami strategicznymi wydarzenia są: Łódź oraz Łódzkie Centrum Wydarzeń.
[1] https://wyborcza.biz/biznes/7,147880,27233189,zus-chce-ograniczyc-matkom-wyplate-zasilku-macierzynskiego.html?utm_source=mail&utm_medium=newsletter&utm_campaign=wieczorny&NLID=e89484963be6f6915d96904c5578e63521b802afd487be40c7e005ae18395fd5&fbclid=IwAR3K38OOawqTpPalSeJWL-tQXNQWB4PmiWsM8xaf-00T2_cTp4OqkP44o_c
