Tak, oczywiście, że pamiętam pióro Lecha Wałęsy, którym w Gdańsku podpisał Porozumienia Sierpniowe, w 1980 roku. Był to plastikowy długopis z wizerunkiem Jana Pawła II, długości prawie 40 centymetrów. Rzucał się w oczy, gdy telewizja komunistyczna transmitowała wydarzenie na żywo.

Jak powiedział sam Wałęsa, ktoś włożył mu go w ręce przed wiecem. Trzymał go jak berło, na widoku wszystkich i wymachiwał nim. Potem uświadomił sobie, że jest to gigantyczne pisadło z wizerunkiem papieża i użył go do podpisania historycznych porozumień. Gadżet był wynalazkiem chałupnika Ludwika Górki, który dzięki swoim innowacyjnym pomysłom stał się biznesmenem. W latach 80-tych wszyscy chcieli mieć pisadło z papieżem. Ja dostałam je na pierwszą komunię. Zabytkowy długopis Wałęsy znajduje się dziś w muzeum Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku. To symbol historii.

„Niech zstąpi Duch Święty i odnowi oblicze ziemi” – powiedział Jan Paweł II podczas swojej pielgrzymki do Polski w czerwcu 1979 roku i dodał: „Tej ziemi!”. Rok później duch solidarności zjednoczył Polaków i dał im siłę, by przeciwstawić się komunistycznemu reżimowi w pokojowy sposób. Narodziła się „Solidarność”, ruch robotniczy zrzeszający 10 milionów ludzi. Ta solidarność zmieniła Polskę, a potem świat: była Wiosna Ludów w Europie Wschodniej, upadł Mur Berliński, Europa się zjednoczyła i powstała Unia Europejska bez granic, w której możemy dzisiaj żyć.

Polska z sercem

Jest jeszcze inny symbol, który łączy Polaków: czerwone serduszko WOŚP – fundacji charytatywnej, utworzonej w 1993 roku z inicjatywy Jerzego Owsiaka, dziennikarza i showmana polskiego pochodzącego z Gdańska. Polacy nazywają go „Jurek”.

Każdego roku, w drugi weekend stycznia, WOŚP organizuje finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, gdzie podczas koncertów, wydarzeń kulturalnych i sportowych odbywających się we wszystkich polskich miastach, i miasteczkach, ale także za granicą, wolontariusze kwestują w celu pozyskania funduszy na pomoc zdrowotną dla dzieci. 1% darowizn zebranych w ciągu roku trafia do hospicjów i szpitali psychiatrycznych dla dzieci, ale także jest przeznaczany na zakup sprzętu medycznego. Według sondaży WOŚP to organizacja, która wzbudza zaufanie 84% Polaków. Jerzy Owsiak był kilkakrotnie nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla. Jego kandydatura została przedstawiona również w 2019 roku. I na to wyróżnienie zasługuje. Po tej dla Lecha Wałęsy, Pokojowa Nagroda Nobla dla Jerzego Owsiaka i WOŚP miałby niezwykle dużą wagę.

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy narodziła się z serca. Dwadzieścia siedem lat temu odbyła się pierwsza zbiórka pieniędzy dla Oddziału Kardiochirurgii Dziecięcej w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.

Polacy ugodzeni w serce

Właśnie w trakcie finału Wielkiej Orkiestry, w niedzielę 13 stycznia 2019 prezydent Gdańska, Paweł Adamowicz, został pchnięty nożem przez 27-letniego Polaka, który niedawno wyszedł z więzienia. Ciosy w serce i brzuch dosięgnęły go w najbardziej poruszającym i symbolicznym momencie – podczas „Światełka do nieba”, kiedy Adamowicz stał na scenie przed ludźmi trzymając magiczną latarnię. Burmistrz Gdańska zmarł następnego dnia w szpitalu. Nie pomogły nocne czuwania i modlitwy oraz krew ofiarowana w całym kraju. Piastował swój urząd przez blisko dwadzieścia lat, był obliczem Polski progresywnej i otwartej na mniejszości, różnorodność i migrantów. „Gdańsk jest portem otwartym” – mówił.

Po informacji o śmierci Adamowicza, ogromny tłum zebrał się spontanicznie w sercu starego Gdańska, słuchając piosenki „Sound of Silence”. Nikt nie mógł powstrzymać łez, i na placu, i oglądając przez Internet. Następnego dnia odbyło się czuwanie przy pomniku Trzech Krzyży przed historyczną bramą Stoczni Gdańskiej, symbolem walki o wolność Polski. Zapalono świece i światła, które utworzyły wielkie serce, jak symboliczne serduszko fundacji WOŚP.

Także w Krakowie, Warszawie, Poznaniu i Łodzi oraz w innych miastach Polski odbyły się wiece przeciwko nienawiści i przemocy. Wszędzie, iskrzące się światełka tworzyły wielkie i małe serca. Na placach odczytano poezję „Nienawiść” Wisławy Szymborskiej. W czwartek trumna burmistrza Gdańska została wystawiona w Europejskim Centrum „Solidarności”, aby obywatele mogli złożyć mu hołd. Później przeniesiono ją do Bazyliki Mariackiej. W sobotę odbył się pogrzeb…

To był tydzień żałoby, bólu i szoku dla Polski. Ostatni raz tak płakaliśmy wspólnie, po tragedii Smoleńskiej.